Aydın, Manisa, Muğla, Denizli ve Uşak’ta tütün alımı yapan 5 şirket Mayıs ayında üreticilere boş sözleşme imzalattı. Tütünde alım döneminin gelmesi ile birlikte sözleşmelere fiyat olarak kilo başına 55 lira yazılması çiftçiyi isyan ettirdi. Ürünün emekleri hariç kilo başına 80 lirayı bulan maliyeti olduğunu söyleyen çiftçiler alımın en az 100 liradan gerçekleştirilmesini istedi.
Ürün alımını başlatmayarak tütüncünün direncini kırmaya çalışan firmalara üreticiler Denizli’nin Kale ilçesinde miting düzenleyerek karşılık verdi. Yaklaşık 5 bin üretici şirketleri protesto etti, ürünlerinin 100 liranın altında fiyatla satmama kararlarını açıkladı.
‘ÜRETİCİ MUTTALİP İBİLEME: 100 LİRANIN ALTINDA ÜRÜN TESLİM ETMEYECEĞİZ’
Kaleli tütün üreticisi Muttalip İbileme tütünü 100 liranın altında teslim etmeyeceklerini belirterek; “Bizler yaz günü güneşin altında kavrulurken milyon dolarlık yatlarına binip ülke ülke gezenler buraya temsilciler gönderdi. Bu insanlar yanımıza geldiğinde güneş gözlüklerini bile çıkarmadılar.
Bundan sonra fiili olarak eyleme geçme zamanı geldi. Bizler yarın tütünlerimizin teslim zamanı geldiğinde fiyat soracağız. Hala aynı fiyatta direnirlerse 100 liranın altında ürünü teslim etmeyeceğiz. Bu kavruk yüzlü insanların şimdiye kadar ses çıkarmadığına bakmasınlar” ifadelerini kullandı.
‘EKSPERLER DİRENCİ KIRMAYA ÇALIŞIYOR’
Kalabalığa konuşan bir üretici eksperlerin ürün alımı için Acıpayam’ı kullanmak istediklerini belirterek, “Bazı eksperler dediler ki, biz Kale, Beyağaç veya Tavas’tan kantar yapamayız ama Acıpayam’ı deleriz ve oradan almaya başlarız. Acıpayamlılar size soruyorum, 100 liranın altında tütün verecek misiniz?” diye konuştu. Acıpayamlı üreticilerin olduğu grup ‘hayır’ diyerek yanıt verdi.
Aydın’ın Bozdağ ilçesi üreticilerinden Arif Çitftçioğlu ise; “Kadın erkek, çoluk çocuk gecenin üçünde kalkıp öğle sıcağına kadar alın terimizi toprağa akıtıyoruz. Fakat bunun karşılığını alamıyoruz. Hiçbir zaman çiftçilerin böyle kenetlendiklerine tanık olmamıştım” ifadelerini kullandı.
‘SOLGUN: ÇİFTÇİNİN KANINI EMDİLER’
Türkiye Tütüncüler Birliği Başkanı Şeyhmus Solgun üreticilerden boş sözleşmeye imza atmamalarını isteyerek şu ifadeleri kullandı:
* Aynı şirketler Afyon’da 27 liraya yaptıkları sözleşmeye rağmen tütünü 55 liradan aldılar. Şu an alım devam ediyor. Burada 55 liraya sözleşme yaptılar 100 liraya almak zorundalar.
* 3-5 şirket birbirine sırt vermiş gece İzmir’de beraber aynı masadalar gündüz bir rakibiz diyorlar ama çiftçinin kanını emdiler çiftçiyi perişan ettiler.
* Oryantalda dünya lideri olacaksın, 48 ülkenin harmanında maya olacaksın ama 100 lira fiyat alamayacaksın. Sözleşme günü boş evraka imza atmayın. Tütüne ihtiyaç var. Ülkemizin ekonomisidir tütün. Bugün tütünden alınan vergi ile kaç tane bakanlığın ihtiyacı karşılanıyor.
* İthalata artık dur demenin zamanı geldi. Hiçbir tarım ürününde hak etmiyoruz.
* Burada 5 şirket var. Artık 11 şirket olacak. Bu şirketlerin buraya girdiği gün hangisi fazla veriyorsa onunla sözleşme yapacağız.
‘AYDINLI ÜRETİCİ YILDIZSOY: HAKKIMIZI ARIYORUZ’
Aydın’a bağlı Bozdağan ilçesi üreticilerinden Cengiz Yıldızsoy SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada; “Hakkımızı aramak için toplandık. Tütün fiyatının 100 liranın altında olmasını istemiyoruz. Bizimle 55 liradan sözleşme yaptılar. Fiyat belli değil. Enflasyon aldı başını gitti. Maliyetler arttı. Tüm giderlerin fiyata ilave edilmesi gerekir. Bize maliyeti 80 lirayı buldu. Şimdilik hiçbir şey belli değil” ifadelerini kullandı.
‘TAVASLI ÜRETİCİ YALIÇOBAN: ÇOCUKLARIM BU İŞİ YAPMIYOR’
Denizli’nin Tavas ilçesi üreticilerinden Mehmet Yalıçoban; “Biz 100 lira fiyat istiyoruz ama bu çok değil. Bizler zaten bu masrafın altındayız. Sözleşmelerimiz 55 lira. Enflasyon var, girdi maliyetleri arttı. Tütünün maliyeti 80 lira oldu. Benim yaşımın altında bu işi yapacak kimse kalmadı. Üç tane evladım var üçünü de dağıttım. Bu işten ekmek kalmayacak diye… Çocuklarım bu işi yapmak istemiyor” diye konuştu.
‘KADIN ÜRETİCİLER ESKİ İSYAN ETTİ’
Tavas’ın Gökçeler Köyü üreticilerinden Durdu Sağın; “Emeğimizin karşılığını istiyoruz. Şu anda fiyatı 55 lira dediler ama alım yok. Ortada net bir durum yok. Bu fiyatlarla üretici ayakta kalamaz. Zaten bitmiş durumdayız nasıl ayakta kalalım… Aslında 100 lira da bizi kurtarmıyor ama verelim diyoruz. Eskiden bir ton tütünle tüm ihtiyaçlarımızı giderirdik şimdi karşılamıyor” ifadelerini kullandı.
Kale’li üreticilerden Cennet Alamaz şu ifadeleri kullandı: “3 ton tütünüm olsa bir çocuğu evlendiremeyeceğim. Altın da alamayacağım… Oğlum var üniversitede, okutamıyoruz. Burs alıyor . Biz yetişemiyoruz. Eskiden çok güzel düzenimiz vardı. Artık çok zorladık. Eşim sadece bin lira markete verdi başka bir şey değil. Aldığımız çamaşır tozu, yumuşatıcı, yağ. Şu anda zeytinyağı olmuş 100 lira bizim tütün olmuş 70 biz nasıl zeytinyağı alalım”
Tavaslı üreticilerden Sultan Karakurt ise; “Eskiden durum iyiydi şimdi değil. Oğullarım var evlendireceğim… Eskiden yıllık tütün ediyorduk hem düğün yapıyor hem de evin ihtiyaçlarını gideriyorduk. Hani düğün ediyorduk paramız kalıyordu. Şimdi kalmayacak. Şimdi tütün parası kalmıyor. En az 100 lira olsun istiyoruz. Onun altı olmayacak”