Kasım ayında çeşitli isimlerle çoğalan indirim kampanyalarının gerçek olup olmadığı konusunda kuşkular lisana getirildi ve tüketiciler uyarıldı.
Ticaret Bakanlığı, internet alışverişlerinde malın yahut hizmetin özellikleri, fiyatı üzere ögelerin karşılaştırılması, satıcı ve sağlayıcı hakkındaki şikayetlerin incelenmesi ihtarında bulundu.
Kamuoyunda “Efsane-şahane cuma indirimleri” olarak bilinen ve çok sayıda eserde çeşitli oranlarda indirimlerin yapılacağının ilan edildiği kampanyalar tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de gerçekleştiriliyor.
Yanıltıcı indirimlere karşı dikkatli olunması isteniyor
Özellikle e-ticaret yoluyla yapılan bu indirim periyodu, aldatıcı indirimler, lojistik süreçlerde aksama, berbat niyetli satıcılarca ayıplı mal gönderimi yahut eser bedelinin tahsil edilmesine rağmen mal göndermeme, cayma hakkını kullandırmama üzere birçok dezavantajları da beraberinde getiriyor.
Bu kapsamda, tüketicilerin bilhassa kasımla birlikte ağır halde internet ve taşınabilir uygulama üzerinden gerçekleştirilen indirim kampanyalarında mağduriyet yaşamamaları, satıcı yahut sağlayıcıların da idari yaptırımlarla karşılaşmamaları için taraf olacakları aralıklı mukavelelere yönelik olarak birtakım bahislerde dikkatli olması ve itina göstermesi değer taşıyor.
Tüketicilerin dikkat etmesi gerekenler
Buna nazaran, tüketicilerin dikkat etmesi gereken konular şöyle sıralanıyor:
- Satıcılara ait ön inceleme uyarısı
- Gerçekten muhtaçlık duyulan mal ve hizmeti belirleyerek, yalnızca bu muhtaçlıkları gidermek gayesiyle alışveriş yapılmalı.
- Alışveriş öncesinde arama motorlarında satıcı hakkında kısa bir ön incelemede bulunularak, satıcı/sağlayıcının (açık isim ve adres, ticari unvan, sabit telefon numarası, vergi kimlik numarası, MERSİS kaydı, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi kaydı, inanç damgası akreditesi gibi) detaylı bilgilerinin olup olmadığı denetim edilmeli.
- Gerekirse satıcı/sağlayıcı hakkındaki şikayetler ve bu şikayetlere ait satıcıların müşteri takviye planlarının incelenmesi mümkün mağduriyetlerin önüne geçebilir.
- Çevrim içi alışverişte malın yahut hizmetin özellikleri, fiyatı üzere ögelerinin kolay, süratli ve fiyatsız karşılaştırma imkanı olduğu göz önüne alınarak, benzeri mecralardan eserin yaklaşık fiyatının araştırılması fiyat konusunda aldatılmayı önleyebilir.
- Yüksek indirimlere dikkatli yaklaşın.
- İnternet sitesinin ismi, adres çubuğunda her zamanki üzere görünmüyorsa uydurma yahut taklit bir site olması ihtimaline rağmen site ismi denetim edilmeli.
- Sosyal medyada gezinirken karşılaşılan tanıtım ve ilanlara karşı, bu sitelerin taklit olması ihtimali dikkate alınarak satıcı ve sağlayıcının kendi sitesinden eseri ve fiyatını denetim etmek gerekiyor.
- İnternetten alışveriş yapılacak sitenin SSL sertifikası, 3D security yahut sanal kartla ödeme üzere ayrıntılara sahip olup olmadığının denetimi ehemmiyet taşıyor.
- Ödeme yapmadan evvel, yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken ön bilgiler kesinlikle okunmalı ve bilgilerin doğruluğu araştırılmalı. Satıcı bilgileri, ödenecek toplam fiyat ve cayma hakkına ait detaylar öğrenilmeli.
Stok, münasebet gösterilmemeli
Söz konusu indirim kampanyaları periyodunda satıcı ve sağlayıcıların da dikkat etmesi gereken konular şu formda belirlendi:
- Yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken (malın toplam fiyatı ile temel özellikleri, irtibat bilgileri, cayma hakkının kullanılıp kullanılamayacağı, bu hakkın kullanım süresi) tüm bilgiler, yasal müddetinde, açık ve anlaşılır bir biçimde iletilmeli.
- Malın teslimi, hizmetin ifası, cayma hakkının kullanılması durumunda bedel iadesi üzere bahislerde mevzuatta belirlenen tüm mühletlere eksiksiz uyulmalı.
- Bedel iadeleri, hem yasal müddetinde hem de satın alırken kullanılan ödeme aracına uygun halde ve tüketiciye rastgele bir masraf yahut yükümlülük getirmeden tek seferde yapılmalı.
- Tüketiciler, stokta bulunmama, tedarik edememe üzere münasebetlerle mağdur edilmemeli. Bu çerçevede, uzaklıklı satışlarda, stok ve eser tedariki etaplarına her zamankinden daha hassas ve profesyonel davranılmalı.
- Satışa sunulan ölçü belirtilmeli.
- İndirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal yahut hizmetin indirimden evvelki fiyatı, satışa sunulan ölçü hudutlu ise bu ölçü açık ve anlaşılır biçimde belirtilmeli.
- İndirimli satış reklamlarında, hangi mal yahut hizmetlerin indirimli satışa mevzu edileceği yahut ne kadar indirim uygulanacağı konularında mana karışıklığına yol açarak tüketicileri yanıltabilecek yahut gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak söz yahut imajlara yer verilmemeli.
- Bir mal yahut hizmetin indirimden evvelki satış fiyatının tespitinde, indirimin uygulandığı tarihten evvelki 30 gün içinde uygulanan en düşük fiyat temel alınmalı.
Reklam Heyetinden resen inceleme
Ticaret Bakanlığı, belirlenen bu konulara ait karşıtlıkların tespiti halinde gerekli idari müeyyideler uygularken özel indirim günlerine ait olarak Bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Konseyi tarafından da resen incelemeler başlatılacak.
Mesafeli kontratlara ait hak kaybına uğrayan tüketicilerin uyuşmazlıklarının tahlili için nakdî sonları da dikkate alınarak tüketici hakem heyetleri ya da tüketici mahkemelerine başvurması gerekiyor.